Στο διάστημα που μεσολάβησε από την προηγούμενη ΣτΑ έχουν γίνει μεγάλες αλλαγές στο επίπεδο και στην ποιότητα της ζωής των εργαζομένων της πατρίδας μας. Αλλαγές που έχουν επέλθει μέσα σε πρωτοφανείς συνθήκες πανδημίας, η οποία χρησιμοποιήθηκε σαν άλλοθι για να χειροτερεύσουν οι όροι εργασίας και να ενταθεί η επίθεση απέναντι σε δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων.
Στο ίδιο διάστημα αναπτύχθηκαν μεγάλοι αγώνες, που συνεχίζουν και κλιμακώνονται σήμερα, σε διάφορους στρατηγικούς κλάδους της οικονομίας, όπως είναι και αυτός της εξόρυξης, επεξεργασίας και παραγωγής νικελίου από τη ΛΑΡΚΟ.
Ιστορική αναδρομή:
Η εκμετάλλευση των μεταλλευμάτων στην περιοχή που δραστηριοποιείται το εργοστάσιο της ΛΑΡΚΟ στη Λάρυμνα Φθιώτιδας καταγράφεται από αρχαιοτάτων χρόνων. Από το 1912 που ανακαλύφθηκε ότι μέσα στο μετάλλευμα υπήρχε νικέλιο άρχισε και η πιο συστηματική αξιοποίησή τους. Μετά τον πόλεμο τα δικαιώματα των μεταλλευμάτων παραχωρήθηκαν στον Μποδοσάκη, όπου το 1963 δημιουργεί, σε συνεργασία με το μονοπώλιο της «Kroup», το πυρομεταλλουργικό εργοστάσιο παραγωγής σιδηρονικελίου, την ΛΑΡΚΟ.
Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 η ΛΑΡΚΟ αναπτύσσεται ραγδαία αποδίδοντας τεράστια κέρδη στο ίδρυμα Μποδοσάκη. Το 1983, εφόσον το ίδρυμα Μποδοσάκη έχει αφήσει απλήρωτα θαλασσοδάνεια και ΔΕΗ, εγκαταλείπει την ΛΑΡΚΟ και αυτή περνά στις τράπεζες, δίνοντας και σε αυτές τεράστια κέρδη μέχρι το 1986. Την ίδια χρονιά η ΛΑΡΚΟ περνά στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων και εκκαθαρίζεται κάνοντας απολύσεις εργαζομένων. Η εκκαθάριση αυτή συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Από τότε έως σήμερα οι διοικήσεις της ΛΑΡΚΟ διορίζονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και σε συνεργασία με αυτές έχουν σταθερό προσανατολισμό την υπηρέτηση των συμφερόντων ντόπιων και ξένων επιχειρηματικών ομίλων.
Για να γίνει πιο αποκαλυπτικό θα αναφέρουμε τα ακόλουθα: Η ΛΑΡΚΟ είναι η μοναδική βιομηχανία στην Ευρώπη που παράγει FeNi (σιδηρονικέλιο) με τη μέθοδο της πυρομεταλλουργίας. Καλύπτει το 6% των αναγκών της Ευρώπης και το 3% παγκόσμια.
Η ΛΑΡΚΟ εκμεταλλεύεται το σύνολο των νικελούχων μεταλλευμάτων της χώρας μας. Έχει εργοτάξια εξόρυξης μεταλλεύματος και δικό της βαρύ εξοπλισμό στη Βοιωτία, στη Φθιώτιδα, στην Εύβοια, στην Καστοριά. Επίσης στην κατοχή της έχει και λιγνιτωρυχείο στα Σέρβια Κοζάνης.
Η χώρα μας έχει στο υπέδαφος το 90% των συνολικών κοιτασμάτων νικελίου και κοβαλτίου σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το νικέλιο που παράγει η ΛΑΡΚΟ περιέχει μεγάλο ποσοστό κοβαλτίου και για τον λόγο αυτό κατατάσσεται στα ποιοτικότερα σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την ίδρυση της ΛΑΡΚΟ μέχρι σήμερα, έχουν παραχθεί 800.000 τόνοι νικελίου και οι έρευνες καταγράφουν άλλα 2 εκατομμύρια τόνους απόθεμα.
Η ΛΑΡΚΟ, έχει 60 χρόνια τεχνογνωσία στην αξιοποίηση αυτών των μεταλλευμάτων με τη μέθοδο της πυρομεταλλουργίας και στην παραγωγή σιδηρονικελίου, που είναι η πρώτη ύλη, μαζί με το χρώμιο που υπάρχει στη χώρα μας, για την παραγωγή ανοξείδωτου χάλυβα, προϊόν τεράστιας υπεραξίας. Η ΛΑΡΚΟ αν περπατήσει σε αυτήν την παραγωγή θα είναι τουλάχιστον κατά 30% πιο ανταγωνιστική από τις άλλες επιχειρήσεις παραγωγής ανοξείδωτου χάλυβα στην Ευρώπη γιατί θα παράγει σε γραμμή παραγωγής, κερδίζοντας τα έξοδα Ενέργειας και μεταφοράς.
Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το νικέλιο στην κατασκευή μπαταριών επιβεβαιώνει τις τεράστιες παραγωγικές δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ και καταρρίπτει τον μύθο της επιχείρησης – «βαρέλι δίχως πάτο», που το αστικό κράτος συντονισμένο στην ευρωνοσιακή πολιτική θέλει να «ξεφορτωθεί», για να μην επιβαρύνει τάχα τους φορολογούμενους.
Αποκαλυπτικό είναι και οι τιμές ρεκόρ του νικελίου στο χρηματιστήριο, που ξεπέρασε χτες (8/3/22) τα 100.000$ τον τόνο, ποσό που αποτελεί ιστορικό ρεκόρ ξεπερνώντας και τις εκτιμήσεις των μεγάλωνμεταλλευτικών – μεταλλουργικών κέντρων που λίγες μέρες πριν έκαναν πρόβλεψη για 2πλασιασμό της τιμής (4/3/2022 με την τιμή στα 30.000$). Λαμβάνοντας υπόψιν ότι η ΛΑΡΚΟ έχει τη δυνατότητα παραγωγής 60 τόνων μεταλλεύματος κάθε μέρα, κάτι που με βάση σταδιακή αύξηση που παρουσιάζει η τιμή του νικελίου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο και την εκτόξευσή της τις τελευταίες μέρες, δίνει τη δυνατότητα για έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων την ημέρα!
Ωστόσο, αυτήν τη στιγμή, με διαχρονική ευθύνη των κυβερνήσεων, το εργοστάσιο της Λάρυμνας υπολειτουργεί με την παραγωγή να μην ξεπερνά το 20% των δυνατοτήτων της, ενώ αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στα μεταλλεία, όπου ουσιαστικά η εξόρυξη έχει σταματήσει.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι σχεδόν από την ίδρυσή της η κερδοφορίας της ΛΑΡΚΟ είναι πολύ κάτω από τις δυνατότητες της (και αυτό χωρίς να υπολογίσουμε τις πολλαπλάσιες τιμές το ρεύμα από τη μεγαλομέτοχο κρατική ΔΕΗ σε σχέση με άλλες ενεργοβόρες βιομηχανίες – ακόμα και ανταγωνίστριές της). Συγκεκριμένα η ΛΑΡΚΟ όλα τα χρόνια πουλά το σιδηρονικέλιο (FeNi) σε ξένους ομίλους. Αυτοί παράγουν ανοξείδωτο χάλυβα και κερδοφορούν. Στη συνέχεια μεγαλοπρομηθευτές τον εισάγουν στη χώρα μας μοσχοπουλώντας τον. Οι πελάτες της ΛΑΡΚΟ πληρώνουν μόνο το 20% από το FeNi που παίρνουν.
Οι μεγάλες δυνατότητες της ΛΑΡΚΟ που διαχρονικά υποτάσσονται στα κέρδη, καθώς είτε η ΛΑΡΚΟ ανήκε στον Μποδοσάκη, είτε στις τράπεζες, είτε στο κράτος, σταθερά κερδισμένοι είναι οι πελάτες της, δηλαδή οι μονοπωλιακοί όμιλοι. Διαχρονικά παίρνουν το σιδηρονικέλιο ως πρώτη ύλη παράγοντας τεράστια υπεραξία μέσα από την παραπέρα επεξεργασία, δημιουργώντας Ανοξείδωτο Χάλυβα, αξιοποιώντας τα υπόλοιπα στοιχεία του προϊόντος που τους παρέχονται δωρεάν (σίδηρο, κοβάλτιο).
Το διαχρονικό έγκλημα:
Το 2009 η κυβέρνηση της ΝΔ επιχειρεί την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, αλλά γίνονται εκλογές και δεν προλαβαίνει. Έρχεται το ΠΑΣΟΚ και με το πρώτο μνημόνιο, η ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ γίνεται μνημονιακή δέσμευση.
Στη συνέχεια η κυβέρνηση της ΝΔ περνάει τις μετοχές του Δημοσίου στο ΤΑΙΠΕΔ και παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού επιβάλλει το πρόστιμο των 136 εκατομμυρίων ευρώ, διότι το κράτος, ως μέτοχος της ΛΑΡΚΟ, έκανε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου και μπήκε εγγυητής σε δάνειο που το έχει αποπληρώσει η ΛΑΡΚΟ.
Στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βγάζει σχέδιο – απόφαση ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ σε 3 κομμάτια, το λεγόμενο σχέδιο «τριχοτόμησης». Με βάση αυτό το σχέδιο – απόφαση, με έναν διεθνή διαγωνισμό θα ιδιωτικοποιηθούν το εργοστάσιο της Λάρυμνας και τα μεταλλεία της Βοιωτίας. Με άλλο διεθνή διαγωνισμό θα ιδιωτικοποιηθούν τα λιγνιτωρυχεία, κομμάτι από τα μεταλλεία της Εύβοιας και τα μεταλλεία Καστοριάς. Όλα τα χρέη της σημερινής ΛΑΡΚΟ και οι εργαζόμενοι θα μεταφερθούν στο κομμάτι μεταλλείων της Εύβοιας, όπου πουλώντας μετάλλευμα στη ΛΑΡΚΟ και σε τρίτους θα εκκαθαρίζουν τα χρέη. Εφόσον εκκαθαριστούν τα χρέη, μετά θα γίνει διεθνής διαγωνισμός και θα πουληθεί και αυτό.
Με την τροπολογία που ψήφισε τον προηγούμενο μήνα, η κυβέρνηση της ΝΔ προσπαθεί να κλείσει την αυλαία ενός εγκληματικού σχεδίου για τη ΛΑΡΚΟ και τους εργαζομένους της. Το ίδιο σχέδιο υπηρέτησαν διαχρονικά όλες οι κυβερνήσεις, όσο κι αν προσπαθούν σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ να βγουν από το κάδρο των ευθυνών για τις εξελίξεις στη ΛΑΡΚΟ .
Το ΠΑΣΟΚ ήταν κυβέρνηση τα μισά σχεδόν χρόνια απ’ όσα λειτουργεί η ΛΑΡΚΟ. Οι εξελίξεις έχουν τη σφραγίδα της αντιλαϊκής του πολιτικής, της απαξίωσης, των αλλαγών στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, ανάλογα με το τι επέβαλλαν κάθε φορά «οι ανάγκες της οικονομίας» και τα κέρδη του κεφαλαίου.
Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα χτυπάει φιλικά στην πλάτη τους εργαζόμενους και υπόσχεται «βιώσιμη λύση» αν γίνει κυβέρνηση, το 2019 δεσμευόταν για την ιδιωτικοποίηση της ΛΑΡΚΟ, αφήνοντας «όλα τα σενάρια ανοιχτά».
Ο αγώνας
Οι εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ είναι αποφασισμένοι για να υπερασπιστούν τη δουλειά και τα σπίτια τους να μην περάσουν τα εγκληματικά σχέδια κυβέρνησης – ΕΕ – εκκαθαριστή για εκποίηση της εταιρείας, στις απολύσεις, στο ξεσπίτωμα και το μαρασμό ολόκληρων περιοχών. Ο δίκαιος αγώνας τους μετράει ήδη δύο χρόνια, με τον απόηχο των μαζικών κινητοποιήσεων και την αλληλεγγύη να απλώνονται πολύ πιο πέρα από την επιχείρηση και την περιοχή.
Σε αυτόν τον αγώνα βρίσκονται αντιμέτωποι με την εχθρότητα του κράτους και της κυβέρνησης, που προσπαθούν να τους βάλουν τρικλοποδιές, να τους τρομοκρατήσουν, να ξεμπερδεύουν μια κι έξω με τα εργασιακά τους δικαιώματα και τις θέσεις εργασίας, για να προχωρήσει το σχέδιο της εκκαθάρισης και της παραπέρα ιδιωτικοποίησης.
Οι εργαζόμενοι (όλης της χώρας) τους ξέρουν πια καλά. Όλοι τους, ΝΔ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, διαχειρίστηκαν τη ΛΑΡΚΟ με το κριτήριο του «κόστους – οφέλους» για το αστικό κράτος και τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων, σε βάρος των παραγωγικών της δυνατοτήτων, ενάντια στα συμφέροντα και τις ανάγκες των εργαζομένων και του λαού, ανεξάρτητα από ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Άλλωστε πολιτικοί ήταν οι φραγμοί που έμπαιναν, κυρίως ως προς το ζήτημα των «κρατικών ενισχύσεων», το κόστος Ενέργειας και τον περιορισμό να μην αναπτυχθεί η ΛΑΡΚΟ στην παραπέρα καθετοποίηση της παραγωγής με μονάδα ανοξείδωτου χάλυβα.
Αυτή η πολιτική έφερε την απαξίωση, την υπερχρέωση, τη διάλυση των εργασιακών σχέσεων, την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, και οδήγησε στο σημερινό σχέδιο ιδιωτικοποίησης της ΛΑΡΚΟ. Η ΛΑΡΚΟ χρόνια τώρα απαξιώθηκε συνειδητά και συκοφαντήθηκε τόσο η ίδια όσο και οι εργαζόμενοι της.
Η ΛΑΡΚΟ όχι μόνο μπορεί να επιβιώσει, μπορεί και να κρατηθεί ανοιχτή και να εκσυγχρονιστεί, να χρηματοδοτηθεί και να δουλέψει σε όφελος της οικονομίας της χώρας, των ίδιων των εργαζομένων να διασφαλίσει δουλειά με δικαιώματα. Είναι ζωντανή απόδειξη ότι ο ορυκτός πλούτος θα μπορούσε να αξιοποιηθεί προς όφελος του λαού, με μια άλλη κοινωνική οργάνωση, όπου ο ίδιος θα έχει τα κλειδιά της οικονομίας.
Ο επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός θα συνδυάσει την τεχνογνωσία της έμπειρης εργατικής τάξης με την επιστημονική έρευνα, υιοθετώντας ένα μοντέλο, όπου οι ανάγκες της παραγωγής θα συνδυάζονται με την επιστημονική πρόοδο, θα οδηγήσει σε νέες μεθόδους επεξεργασίας, παραγωγής και αξιοποίησης του νικελίου και των προϊόντων του. Θα γίνεται κατανομή των πόρων και του εργατικού δυναμικού σχεδιασμένα και όχι άναρχα όπως γίνεται σήμερα. Το νικέλιο της ΛΑΡΚΟ δεν θα πωλείται ως σιδηρονικέλιο, όπως γίνεται σήμερα, αλλά θα αξιοποιείται ως πρώτη ύλη για τις ανάγκες της βιομηχανικής παραγωγής της χώρας στο σύνολό της.
Σε όλα αυτά καθοριστικό ρόλο θα έχει ο εργατικός – λαϊκός έλεγχος και η συμμετοχή θα ξεκινά από τις παραγωγικές μονάδες με εκλεγμένους ανακλητούς αντιπροσώπους και θα επεκτείνεται σε κάθε κλάδο και περιοχή. Απόλυτο κριτήριο της νέας οργάνωσης της παραγωγής θα είναι ο εργαζόμενος άνθρωπος και οι ανάγκες του.
Αντίθετα βλέπουμε ότι ενώ η τιμή του νικελίου εκτοξεύεται σε ιστορικά ρεκόρ, η ΛΑΡΚΟ παραμένει σε πορεία διάλυσης και οι εργαζόμενοι στον αέρα. Φανερώνεται λοιπόν το δίκιο των εργαζομένων, που παλεύουν να μείνει η ΛΑΡΚΟ ενιαία, να μην απολυθεί κανείς, να μη γίνουν οι ίδιοι και ο ορυκτός πλούτος «τροφή για τα θηρία» που καραδοκούν.
Η ενδυνάμωση και η κλιμάκωση του αγώνα είναι αυτό που θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της ενιαίας λειτουργίας, την καταβολή όλων όσα χρωστούν οι κυβερνήσεις στους εργαζόμενους για την εργασία τους στη ΛΑΡΚΟ, την παραμονή στην εργασία και στα σπίτια τους.
Κλείνοντας, θα πρέπει το ΟΕΕ σήμερα να πάρει θέση απέναντι σε αυτή την κατάσταση. Συμφωνεί στο κλείσιμο και στο ξεπούλημά της ΛΑΡΚΟ αφήνοντας στο δρόμο εκατοντάδες οικογένειες; Να πάρει σήμερα θέση για τα δίκαια αιτήματα των εργαζομένων.